راهکاری برای مقابله با قراردادهای زیر میزی در فوتبال/ قدرت بازدارنگی در این باره وجود دارد؟

باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم طایفه – در سال‌های گذشته به واسطه قانون سقف قرارداد  شاهد  رواج  پدیده شوم  قرارداد‌های صوری و زیر میزی  بازیکنان در فوتبال بودیم و برخی از باشگاه‌ها علاوه بر ثبت مبلغ  قرارداد پایین  بازیکن در سازمان لیگ  به بازیکن،  ملک، حواله خرید خودرو،  ارز دیجیتال و سایر اقلام غیر نقدی می‌دادند.

سازمان لیگ برای مقابله با قرارداد‌های صوری و زیر میزی تصمیمات انضباطی سخت گیرانه‌ای را اتخاذ کرده است. براین اساس این سازمان اعلام کرده است که اگر بازیکنی قرارداد زیر میزی امضا کند و تخلفش هم ثابت شود در آن صورت با محرومیت ۲ ساله مواجه خواهد شد.

به هر حال باید دید تصمیمات جدید سازمان لیگ برای قرارداد‌های زیر میزی در فوتبال باعث بازدارنگی می‌شود و یا همچنان ما شاهد این پدیده شوم در فوتبالمان خواهیم بود.

تمام قراردادها باید مثل اروپا منتشر شود 

صادق رئیسی کیا کارشناس مسائل حقوقی درباره اینکه قانون جدید برای پیشگیری قرارداد‌های زیر میزی باعث بازدارنگی می‌شود، اظهار کرد: بازدارنگی اصلی در شفافیت در قرارداد‌ها را  در  فعالیت فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ باید دنبال کنیم. قاعده اصلی باید این باشد که تمام  قرارداد‌های بازیکنان که منعقد می‌کنند،  مثل اروپا  منتشر و افشا شود و هیچ ایرادی نیست. اگر این اصل را ما رعایت کنیم دیگر نیازی به قاعده  و قوانین گذاری در مورد اینکه اگر بازیکنی این کار را نکرد با او چنین برخوردی می‌کنیم، نیست و دیگر قرارداد‌های زیر میزی اتفاق نمی‌افتد.

شفافیت و انتشار صورت های مالی باشگاه ها خیلی اهمیت دارند 

او افزود: ما باید ۲ مسئله را در نظر بگیریم. یکی این است که اصل شفافیت را در مورد قرارداد‌ها و مراودات  بازیکنان با باشگاه را رعایت کنیم. قاعده دوم هم که بحث شفافیت را تکمیل می‌کند انتشار صورت‌های مالی و تراز نامه باشگاه‌ها است. عین چیزی که الان باشگاه‌های پرسپولیس و استقلال در کدال بورس باید افشا و منتشر کنند که چقدر درآمد  و چقدر هزینه داشتند. اگر این در کل لیگ ما پیاده سازی شود و فدراسیون فوتبال به جای اینکه تیم ملی محور باشد و دغدغه اش این باشد که تیم ملی در رنکینگ آسیا رتبه چندم به دست می‌آورد از این مسائل فراتر برود و مدیریت حرفه‌ای داشته باشد. همچنین اگر نخواهیم این اتفاقات در فوتبال ما بیفتد و  جریان اقتصاد سیاه در فوتبال ما شکل بگیرد که باشگاه‌های ما به جای  پرداخت پول به بازیکنان،  سکه، حواله خودرو و اقلام غیر نقدی بدهند، راهش این است که ۲ اصل را رعایت کنیم.

ما نباید بگذاریم تاریک خانه ها شکل بگیرند 

رئیسی کیا بیان کرد: تمام قرارداد بازیکنان و مربیان از لیگ برتر تا لیگ‌های پایین‌تر منتشر شود و همه بدانند که مثلا فلان باشگاه، ۱۰، ۱۵ بازیکن گرفته و کادر فنی اش این تعداد هستند و ترتیب پرداخت هایش هم مشخص شود.  به نظرم این عذر و بهانه  هست که برخی  از بازیکنان به خاطر انتشار مبلغ قراردادشان ناراحت می‌شوند و یا  بعضی از آنها شرط می‌کنند که قراردادشان منتشر نشود و این تاریک خانه درست کردن است و نباید بگذاریم این تاریک خانه‌ها شکل بگیرد. باشگاه می‌تواند در قرارداد بازیکن و مربی شرط کند که من مبلغ قرارداد را به خاطر اعتماد افکار عمومی منتشر می‌کنم و می‌خوهید با من کار کنید یا نمی‌خواهید. باشگاه هست که باید قاعده گذاری کند و محکم بایستاد.

با رعایت ۲ قاعده اساسی دیگر نیازی به گذاشتن قانون نداریم 

کارشناس مسائل حقوقی بیان کرد: دومین بحث این است که انتشار صورت‌های مالی و تراز نامه است و اگر ما  این ۲ قاعده را  رعایت کنیم،  دیگر نیازی به سقف قرارداد نیست. اگر باشگاهی خارج از حدود درآمدهایش، هزینه کرده باشد و یا مثلا فراتر از آنچه در آورده است هزینه کند و دخل و خرجش با هم نمی‌خورد و اگر بازیکنی را خارج از قاعده جذب کرده باشد، رسانه ها، بازرس، موسسات حسابرسی و مجمع سهامداران باشگاه و جریان عمومی و افکار عمومی به راحتی متوجه این اتفاق بد شدند، این‌ها حالت  خود کنترلی ایجاد می‌کند. فشاری که افکار عمومی می‌گذارد و نگاهی که رسانه‌ها و کارشناسان دارند و از آن طرف، موسسات حسابرسی و مجمع توجه شان جلب می‌شود و در یک روند ۲، ۳ ساله این جریان را درست می‌کند. ما آن قدر نیاز به مقررات حاشیه‌ای نخواهیم داشت.

او ادامه داد: ما باید یک قاعده بگذاریم که اگر زیر میزی صورت گرفت چه باید کرد. همچنین باید قانونی بگذاریم برای  کسانی که ناظر هستند و کنترل می‌کنند  که نگذارند کسی زیر میزی بگیرد   و یا قرارداد‌های تاریک خانه‌ای نبندد و اگر اینها این مسائل رعایت نکردند باید چه کار کنیم. به نظرم ما باید اصل را درست کنیم.

وقتی شفافیت نیست چیزی را نمی شود اثبات کرد 

رئیسی کیا درباره اینکه اظهارات تاج مبنی بر اینکه باشگاه‌های استقلال و سپاهان از لحاظ هزینه صدرنشین هستند، درست است، گفت: وقتی ما داده‌ای نداریم چطور می‌توانیم قضاوت کنیم. باید صورت مبلغ قرارداد‌ها منتشر شود و همه این‌ها غیر رسمی است. وقتی شفافیت نیست ما درباره چه چیزی صحبت می‌کنیم. گفته می‌شود که تیم‌های سپاهان  و استقلال سقف را رعایت نکرده‌اند، اما ما نمی‌دانیم چه مقدار رعایت نکردند. ما اطلاعات  و داده‌های درستی نداریم  و همه این موارد برآورد و گمانه زنی است.

مقررات انضباطی با بدون اغماض اجرا کنیم 

او درباره اینکه قرار است ۳۰ درصد به قرارداد بازیکنان افزوده شود، گفت: فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ قبلا هم از این قاعده‌ها گذاشتند و در ۲ سال گذشته از این دستورالعمل‌ها نوشته شد، اما منتهی چه میزان رعایت شد، اما هیچ گزارشی در این باره داده نشد. اخبار متفرقه هم آمد که  قرارداد فلان بازیکن رعایت نشد و یا  برای فلان باشگاه  اصلاحیه زدیم. یا ما مقررات انضباطی نباید بگذاریم و یا اگر قانون می‌گذاریم باید بدون اغماض اجراش کنیم. اگر انضباط و نظم در مقررات نباشد در آن صورت بی نظمی که در نظام مالی خود در فوتبال داریم تبدیل به قاعده می‌شود. اگر قاعده می‌گذاریم  با جدیت بدون اغماض رعایتش کنیم.

مجوز حرفه ای به برخی از باشگاه ها نباید داده شود 

کارشناس مسائل حقوقی بیان کرد: ۲ هیئتی که صدور مجوز حرفه‌ای را برای باشگاه‌ها انجام می‌دهند باید بدون اغماض به این موضوع بپردازند که باشگاهی که دخلش با خرجش نمی‌خواند و از محل فوتبال تامین درآمد نمی‌کند و مالک دست در جیبش می‌کند و پولش را می‌دهد و اینها را باید حذف کنیم و مجوز حرفه‌ای به این باشگاه‌ها ندهیم و از چرخه لیگ خارج کنیم. باشگاهی که استادیوم درست و حسابی ندارد و نمی‌تواند به دلیل فراهم نبودن زیر ساخت، مجوز حرفه‌ای بگیرد چرا ما باید او را به لیگ بیاوریم. قواعد را سال به سال باید با جدیت کامل اجرا کنیم تا باشگاه‌ها به جای اینکه ۶۰، ۷۰ درصد بودجه شان را صرف خرید بازیکن و مربی کنند به سمت بازیکن سازی بروند. هزینه خود را در جذب مربی و بازیکن کم کنند و استادیوم  و زیر ساخت‌های خود را درست کنند.

باشگاه باید از محل فوتبال درآمد داشته باشد 

او خاطر نشان کرد: ما وقتی این قاعده را با جدیت در بحث مجوز حرفه‌ای رعایت نمی‌کنیم، در آن صورت  می‌بینیم که در وسط بازی نور استادیوم کم می‌شود و بی آبرویی صورت می‌گیرد. باشگاه‌ها باید کنترل‌های سختی در زمینه مجوز حرفه‌ای از سوی فدراسیون فوتبال شوند و آنها را مجبور کند اگر مالک باید هزینه کند نباید مبلغ قرارداد بازیکن و مربی بدهد و مالک باید زیر ساخت‌ها را درست کند. باشگاه باید از محل فوتبال در آمد داشته باشد تا بتواند در فوتبال فعالیت داشته باشد نه اینکه  مرتب مالک پول به باشگاه ترزیق کند. خودروسازی و صنعت ما چقدر درآمد دارند که صرف فوتبال می‌شود.

چرخه مالی فوتبال باید خودش سودآو رباشد 

رئیسی کیا در پایان گفت:  چرخه مالی فوتبال باید خودش  سود آور باشد. ما باید انضباط مدیریتی و مالی داشته باشیم و پیاده سازی مقررات حرفه‌ای AFC  را باید جدی بگیریم و نباید این مسائل را با اغماض نگاه کنیم. به نظرم سالی ۲۰، ۳۰ درصد قوانین را سخت‌تر برای باشگاه‌ها خود بگیریم که نظام مالی شان را درست کنند و نظام مدیریتی شان حرفه‌ای شود. مثلا بعد از ۳، ۴ سال به جایی برسیم که یک باشگاه نظام مدیریتی حرفه‌ای دارد و  مرتب در کاهش سهمیه آسیایی قرار نگیریم. با این روند فوتبال ما سهمیه‌های موجود خود را از دست می‌دهد.