به بهانه یکه‌تازی سعودی‌ها در لیگ نخبگان؛ پول بله، اما درس مدیریت بگیرید

به گزارش سه‌شنبه شب ایرنا، لیگ نخبگان آسیا در حالی به مرحله نیمه‌نهایی رسیده که از ۴ تیم این مرحله، ۳ تیم عربستانی هستند تا نتایج سرمایه‌گذاری کلان سعودی‌ها و کشاندن ستاره‎‌های بزرگ فوتبال جهان به لیگ حرفه‌ای این کشور در حال خودنمایی باشد. الهلال، الاهلی و النصر، سه نماینده سعودی‌ها هستند که در جمع ۴ تیم نیمه‌نهایی لیگ نخبگان حاضر هستند و کاوازاکی ژاپن تنها تیم غیرسعودی حاضر در پای فینال است.

در حالی نمایندگان سعودی موفق‌ترین باشگاه‌های آسیایی لقب گرفته‌اند که از ۲نماینده ایران پرسپولیس در مرحله گروهی و استقلال در یک هشتم از دور مسابقات کنار رفتند و نتوانستند راهی مرحله‌های بالاتر شوند. برخی منتقدان سرمایه‌گذاری بالای عربستانی‌ها و توان اقتصادی بالای تیم‌های این کشور را برگ برنده سعودی‌ها می‌دانند و تاکید دارند که تیم‌های کشورمان هم مانند نمایندگان عربستان نباید محدودیتی برای هزینه داشته باشند و باید بودجه‌های کلان‌تری برای رقابت با سایر تیم‌های آسیایی به آنها اختصاص داده شود.

البته بدیهی است که چنین انتظاری عملی شدنی نیست و سرمایه‌گذاری عربستانی‌ها در فوتبال با توجه به پشتوانه اقتصادی بالایی که به واسطه دلارهای نفتی دارند، قابل مقایسه با هزینه‌هایی که در فوتبال ایران می‌شود، نیست. به طوری که قرارداد یک بازیکن شاغل در لیگ عربستان به اندازه همه تیم‌های حاضر در لیگ برتر است. در چنین شرایطی انتظار هزینه کردن پا به پای سعودی‎‌ها کاملا غیرمعقول است. به خصوص که اقتصاد ضربه خورده کشورمان از تحریم سبب شده تا دولت در تامین هزینه‌های اساسی کشور هم دست به عصا حرکت کند. در چنین شرایطی انتظار هزینه‎‌های کلان‌تر نسبت به حال حاضر، یک انتظار زیادی است.

بدیهی است که تیم‌های کشورمان از نظر مالی و اقتصادی شرایط رسیدن به باشگاه‌های عربستانی را ندارند و درخواست‌های نامعقول برخی از کارشناسان و پیشکسوتان برخی تیم‌ها که بدون توجه به مشکلات حاد کشور در سایر بخش‌های ضروری، خواهان ریخت و پاش و هزینه بیشتر در فوتبال هستند، محلی از اعراب ندارد و نباید به آن وقعی نهاد.

با این حال اختلاف چشمگیر هزینه‌های مالی تیم‌های عربستانی و کشورمان به تنهایی راز موفقیت سعودی‎‌ها و ریشه ناکامی تیم‌های کشورمان در سطح آسیا نیست. حساب تیم‌های عربستانی و در ردیف بعدی قطری و اماراتی را از نظر سرمایه‌گذاری که در فوتبال می‌کنند، باید نسبت به کشورمان جدا کرد.

با این حال به نظر می‌رسد برخی در جهت فشار به دولت برای هزینه‌های بیشتر در فوتبال که زمینه فساد و سوءاستفاده مالی برخی اهالی فوتبال را بیشتر از قبل مهیا می‌کند، در تلاش هستند که تنها پول و مسائل مالی را عامل اوج‌گیری تیم‌های عربستانی و در طرف مقابل ناکامی تیم‌های کشورمان عنوان کنند.

این در شرایطی است که لیگ ایران اگر چه نسبت به لیگ‌های عربی ارزان‌تر است اما نسبت به خیلی از لیگ‌های منطقه غرب و شرق آسیا با توجه به هزینه‌هایی که می‌شود، بالاتر است. همین مسئله نشان می‌دهد که اگر چه باشگاه‎‌های ایرانی به مراتب کمتر از تیم‌های عربستانی هزینه می‌کنند، اما این دلیلی بر آن نیست که با دست خالی و با کمترین بودجه آماده رقابت در آسیا شده‌اند.

گردش مالی فوتبال باشگاهی ایران در یک دهه گذشته یک رشد سرسام‌آور داشته است و بدون توجه به سخت‌تر شدن معیشت مردم، هزینه‌های جاری فوتبال که از بودجه عمومی تامین می‌شود، بدون ضابطه و دستورالعمل مشخصی رشد افزایشی زیادی داشته است.

بر اساس اخبار غیر رسمی سالانه نزدیک به ۶، ۷ هزار میلیارد در فوتبال ایران هزینه می‌شود، عددی که از همه هزینه‌ای که برای سایر رشته‌های ورزشی و ورزش قهرمانی می‌شود، بالاتر است. البته تردیدی نیست که فوتبال با توجه به اینکه یک صنعت پولساز و پرهوادار است، در همه جهان، هزینه‌های آن نسبت به سایر ورزش‌ها با اختلاف درصد بالایی بیشتر است.

با این حال بحث بر سر این است که مشکل فوتبال باشگاهی ایران برای مقابله با تیم‌های عربستانی، بیشتر از آنکه اختلاف زیاد مالی و پولی باشد، به مشکل مدیریتی و سیستم آماتور مدیریتی حاکم بر باشگاه‌های کشورمان بر می‌گردد. سیستمی که مدیران بر اساس روابط و رانت به جای تخصص روی صندلی‌ها می‌نشینند.

در چنین سیستمی با توجه به اینکه کفه ترازو به سمت نامدیران بیشتر است، بودجه‎‌های تخصیص یافته به باشگاه‌ها در سیکل معیوب هزینه می‌شود و همین زمینه را برای سوءاستفاده و حیف و میل بودجه فراهم می‌کند. در چنین سیستمی، اگر به این باشگاه‌ها مانند تیم‎‌های عربستانی بودجه کلان نیز اختصاص داده شود، با توجه به حضور مدیران نامتخصص، خروجی قابل توجهی نمی‌توان از این فوتبال انتظار داشت.