رقابت پایتخت‌نشینان زیر ذره‌بین/ از صعود استقلال تا سقوط پرسپولیس

چند روز گذشته با بسته‌شدن پنجره تابستانی نقل‌وانتقالات فوتبال ایران، تیم‌های لیگ برتر عملاً فهرست خود را برای ورود به فصل جدید تکمیل کردند. پنجره‌ای که از دهم خرداد آغاز شد، پس از بیش از ۲ ماه فعالیت گسترده باشگاه‌ها شامگاه ۳۰ مردادماه به پایان رسید و از این پس تیم‌ها تنها می‌توانند در شرایط ویژه و در قالب سهمیه فیفا اقدام به جذب بازیکن کنند.

بر این اساس، بازیکنانی که تا پایان مهلت قانونی قرارداد خود را فسخ کرده‌اند، همچنان گزینه نقل‌وانتقال محسوب می‌شوند، اما خرید‌های جدید در قالب بازار رسمی تنها به پنجره زمستانی موکول خواهد شد.

در این دوره، باشگاه‌ها تغییرات چشمگیری در فهرست بازیکنان خود داشتند. برخی با جذب ستاره‌های خارجی و داخلی درصدد تقویت خطوط ضعف خود برآمدند و برخی دیگر نیز خروج نام‌های بزرگ را تجربه کردند. پرسپولیس و استقلال به‌عنوان ۲ تیم پرهوادار پایتخت، بیش از دیگران در کانون توجهات قرار داشتند.

در واپسین ساعات نقل‌وانتقالات، باشگاه پرسپولیس موفق شد قرارداد سردار دورسون و سعید مهری را فسخ کند تا جای خالی برای ثبت قرارداد یک مهاجم خارجی و مدافع سرشناس ساحل‌عاجی، سرژ اوریه، ایجاد شود. با این حال، خبر ابتلای اوریه به بیماری هپاتیت در همان ساعات پایانی شوک بزرگی به هواداران این تیم وارد کرد و فضای قرمزپوشان را تحت تأثیر قرار داد. از سوی دیگر، برخلاف انتظار بسیاری از هواداران، انتقال شهریار مغانلو و علی کریمی به پرسپولیس و استقلال نهایی نشد و این پرونده‌ها بسته باقی ماند.

ارزش تیم‌ها و میانگین سنی لیگ بیست‌وپنجم زیر ذره‌بین

در سمت مقابل، استقلال که شروعی کُند در بازار داشت، در هفته‌های پایانی با خرید‌های کلیدی ورق را برگرداند. آبی‌ها توانستند قرارداد موسی جنپو و یاسر آسانی را به ثبت برسانند و با جهشی قابل توجه در مجموع ارزش بازیکنان، به باارزش‌ترین تیم لیگ بیست‌وپنجم تبدیل شوند. بر اساس داده‌های ترنسفرمارکت، ارزش استقلال از حدود ۱۴ میلیون یورو به ۱۷.۸۳ میلیون یورو رسید و این تیم را بالاتر از سپاهان (۱۶.۶۵ میلیون یورو) و پرسپولیس (۱۶.۴۰ میلیون یورو) در صدر جدول ارزشمندترین تیم‌های ایران قرار داد.

 تراکتور، قهرمان فصل گذشته، با حفظ بخش عمده‌ای از ترکیب خود و چند خرید هدفمند، ۱۴.۳۰ میلیون یورو ارزش‌گذاری شد و در جایگاه چهارم ایستاد. در پایین جدول، تیم‌های مس رفسنجان، شمس آذر و استقلال خوزستان کم‌ارزش‌ترین تیم‌های لیگ شناخته شدند.

اما تنها ارزش مالی بازیکنان نبود که نگاه‌ها را به خود جلب کرد؛ بلکه بررسی میانگین سنی تیم‌ها نیز واقعیت‌های جالبی را آشکار کرد. پرسپولیس، تحت هدایت وحید هاشمیان، با داشتن بیشترین بازیکن بالای ۳۰ سال به پیرترین تیم لیگ تبدیل شد. میانگین سنی سرخ‌پوشان بالاتر از حد نرمال لیگ است و همین مسئله می‌تواند در طول فصل و به‌ویژه در بازی‌های فشرده آسیایی و داخلی چالشی جدی برای این تیم ایجاد کند. تراکتور نیز شرایطی مشابه دارد و به لحاظ میانگین سنی فاصله چندانی با پرسپولیس ندارد.

در نقطه مقابل، استقلال با میانگین سنی ۲۶.۵ سال ترکیبی جوان‌تر نسبت به فصل گذشته در اختیار دارد. تیم آلومینیوم اراک به سرمربیگری مجتبی حسینی نیز با میانگین ۲۳ سال به‌عنوان جوان‌ترین تیم لیگ بیست‌وپنجم شناخته شد و نشان داد که بیش از سایر رقبا روی سرمایه‌گذاری در نسل آینده فوتبال ایران تمرکز کرده است. پس از پرسپولیس، تیم‌های تراکتور با ۲۷.۵ سال و فجرسپاسی با ۲۷ سال در رتبه‌های دوم و سوم پیرترین تیم‌ها قرار گرفتند.

پایان نقل‌وانتقالات تابستانی لیگ برتر، تصویری متفاوت از تیم‌ها ترسیم کرد؛ استقلال با خرید‌های پرهیاهو و جهش ارزش مالی، به باارزش‌ترین تیم لیگ تبدیل شد و پرسپولیس در عین داشتن ستاره‌های بزرگ، با میانگین سنی بالا وارد فصل جدید می‌شود. سپاهان و تراکتور نیز همچنان مدعیان جدی باقی مانده‌اند، هرچند چالش‌های ترکیبی و سنی ممکن است بر عملکردشان اثر بگذارد.

در سوی دیگر، تیم‌های جوان‌تر نظیر آلومینیوم اراک شاید در کورس قهرمانی نباشند، اما می‌توانند غافلگیری‌های جذابی برای فوتبال ایران رقم بزنند. به این ترتیب، لیگ بیست‌وپنجم با ترکیبی از تجربه، سرمایه‌گذاری و جوان‌گرایی آغاز شده؛ مسیری که می‌تواند سرنوشت قهرمانی و سقوط را به شکلی غیرقابل‌پیش‌بینی رقم بزند.